Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΗΓΕΜΟΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΜΟΡΦΩΤΗΣ ΤΟΥ ΑΛΓΕΡΙΟΥ
Γράφει ο ΣΠΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
«Αν μετρούσε κανείς την έκταση της Ελλάδος με την φήμη την οποία έχει στην Ιστορία, θα νόμιζε ότι είναι μια απέραντη χώρα. Στην πραγματικότητα όμως, είναι η μικρότερη χώρα στην Ευρώπη. Έγινε όμως μεγάλη, διότι ο μικρός αυτός λαός, στον οποίο έλειπε η έκταση, εξέτεινε με τα έργα των μεγάλων ανδρών του, το όνομα και την επίδρασή στους αιώνες κατά τους οποίους έζησε. Η Ελλάς ακόμη και σήμερα στις Τέχνες και στα Γράμματα είναι το Σχολείο του κόσμου».
Όταν ο Γάλλος πολιτικός και Ιστορικός VICTOR DURUΪ έγραφε αυτά τα λόγια, ασφαλώς θα είχε υπ όψη του το μικρό εκείνο φτωχόπαιδο από την Ύδρα το οποίο έμελλε να κυβερνήσει να αναμορφώσει και να αλλάξει την μοίρα του Αλγερίου. Η ιστορία του μοιάζει με παραμύθι, είναι όμως μια πραγματικότητα, η οποία για μια ακόμη φορά αποδεικνύει ότι όπου κι αν βρεθεί το Ελληνικό στοιχείο μεγαλουργεί.
Αλλά ας πάρουμε την ιστορία μας από την αρχή.
Η πειρατεία είναι ένα παμπάλαιο και διαχρονικό φαινόμενο. Ιδιαίτερα μετά την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, γνώρισε μεγάλη άνθηση μιας και οι θαλάσσιοι δρόμοι έγιναν έρμαιο των κάθε είδους Σαρακηνών, Φράγκων, Τούρκων, και Τυνήσιων πειρατών. Από τον 16ο ως τον 18ο αιώνα όταν άρχισε η εξασθένηση της τουρκικής κυριαρχίας στη θάλασσα, ολόκληρα κράτη όπως το Μαρόκο, η Αλγερία, η Τυνησία οφείλουν την ύπαρξή τους αποκλειστικά στην πειρατεία, ώστε να ονομασθούν πειρατικά κράτη. Με συχνές επιδρομές στην Μεσόγειο ο πειρατικός τους στόλος έπιπτε σαν ακρίδα στα Ελληνικά νησιά με κύριο στόχο την λεηλασία των περιουσιακών στοιχείων των νησιωτών και την σύλληψη των νεαρών κατοίκων, τους οποίους πουλούσαν στα σκλαβοπάζαρα της Μπαρμπαριάς. Ήταν τότε που οι Ελληνικές θάλασσες βρισκόταν στο έλεος της πειρατείας.
Μια τέτοια επιδρομή έγινε και στη Ύδρα.
Ήταν το 1610 περίπου όταν ο 10χρονος Νικηφόρος μαζί με άλλα συνομήλικα υδραιόπουλα, έπαιζε αμέριμνος στις καταγάλανες παραλίες του νησιού, περιμένοντας την επιστροφή του πατέρα του από την θάλασσα, να φέρει την ψαριά να χορτάσουν τα πεινασμένα στόματα της οικογενείας του, όταν Αλγερινοί πειρατές επετέθησαν στο νησί. Την εποχή εκείνη τα νησιά του Αιγαίου και του Αργοσαρωνικού ήταν εύκολη λεία στην άπληστη βουλιμία των πειρατών, που εκτός από τις δηώσεις αρπαγές σφαγές ληστείες λεηλασίες δεν δίσταζαν ν’ αρπάζουν ανθρώπους που τους μοσχοπουλούσαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής, όπου πλούτιζαν από το απαίσιο εμπόριο ανύποπτων ανθρώπων. Σε μια τέτοια ληστρική επιδρομή, Αλγερινοί πειρατές άρπαξαν τον Νικηφόρο και τον οδήγησαν στο Αλγέρι, εκεί στη βόρεια ακτή του Μαγκρέμπ στην περιοχή της Βόρειας Αφρικής ανάμεσα στην Τυνησία και το Μαρόκο, όπου πουλήθηκε ως σκλάβος σ’ ένα πάμπλουτο πειρατή, τον Μουσταφά.
Η τύχη όμως παίζει πολλές φορές απρόβλεπτα παιγνίδια στην ζωή των ανθρώπων.
Η Ελληνική φύση, φαίνεται, είχε προικίσει τον Νικηφόρο με πλήθος από προσόντα Ο Μουσταφά εκτίμησε τα προσόντα του μικρού Νικηφόρου και τον κράτησε στο σπίτι του, όπου τον μεγάλωσε με μεγάλη φροντίδα και στοργή, αφού πρώτα τον μετονόμασε σε Γιουσούφ Ρέις. Αφού ενηλικιώθηκε ο Νικηφόρος, ο Μουσταφά τον προσέλαβε στο πειρατικό του πλοίο ως μούτσο. Εκεί αναδείχθηκαν οι φυσικές αρετές, η εξυπνάδα, το ταλέντο και η έμφυτη ναυτοσύνη του υδραίου σκλάβου, προσόντα που τόσο πολύ εκτίμησε ο Μουσταφά, ώστε τον πάντρεψε με την κόρη του. Από τότε αρχίζει η θυελλώδεις παραμυθένια ζωή του Νικηφόρου - Γιουσούφ Ρέϊς, ο οποίος σε σύντομο χρονικό διάστημα απέκτησε δικό του καράβι πολλά πλούτη και δόξα. Όλοι θαύμαζαν τα κατορθώματα του στις θάλασσες. Η φήμη του απλώθηκε σ’ όλη την Μεσόγειο και έφθασε μέχρι την Τουρκία τα παράλια της οποίας είχαν γνωρίσει από κοντά τις επιδρομές του Νικηφόρου.
Σημαντικός παράγοντας για την εξέλιξη του Νικηφόρου εκτός από τα φυσικά του προσόντα υπήρξε και το πολιτικο-στρατιωτικό σύστημα της Αλγερίας.
Το 1510 είχαν καταλάβει το Αλγέρι οι Ισπανοί. Μετά από έξι χρόνια ομηρίας οι Αλγερινοί για να αποκτήσουν την ελευθερία τους, ζήτησαν την συνδρομή δύο Οθωμανών Ελληνικής καταγωγής (γεννήθηκαν στην Μυτιλήνη) κουρσάρων. Των περίφημων αδελφών Αρούτζ και Χαϊεραλ-ντιν (Χαϊερεντίν) Μπαρμπαρόσα. Πράγματι οι αδελφοί Μπαρμπαρόσα ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των Αλγερινών και με τον πειρατικό τους στόλο συγκρούσθηκαν με τους Ισπανούς και ελευθέρωσαν το Αλγέρι από την εξουσία τους. Από τότε το Αλγέρι τελούσε υπό την εξουσία των αδελφών πειρατών Μπαρμπαρόσα οι οποίοι το κατέστησαν ορμητήριό τους έως το έτος 1518 που ο Χαϊερεντίν Μπαρμπαρόσα για πολιτικο-στρατιωτικούς λόγους έθεσε το Αλγέρι υπό την προστασία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας του Σουλεϊμάν. Σε ανταπόδοση αυτών των υπηρεσιών ο Σουλτάνος Σουλεϊμάν απένειμε στον Χαϊερεντίν τον τίτλο του «Μπεηλέρμπεη» δηλαδή Μπέη των Μπέηδων, και τον διόρισε αντιπρόσωπό του στο Αλγέρι.
Την εποχή της ακμής του ο Νικηφόρου, οι Αλγερινοί, μη αντέχοντας την αλαζονική και βίαιη συμπεριφορά του τότε «Μπεήλερμπεη» επαναστάτησαν εναντίον του και αφού τον συνέλαβαν, τον απέστειλαν στην Τουρκία και απαίτησαν από τον Σουλτάνο να αντικατασταθεί από τον Νικηφόρο. Ο Σουλτάνος μη θέλοντας να διαταράξει τις σχέσεις του με τους Αλγερινούς αποδέχθηκε τις προτάσεις των επαναστατών και αφού κρέμασε τον «Μπεηλερμπεη» διόρισε τον Νικηφόρο στην θέση του.
Τότε ο Νικηφόρος απεκάλυψε τα πλούσια ηγετικά προσόντα του την ιδιοφυΐα του και την διορατικότητά του και σε σύντομο χρονικό διάστημα κατάφερε να γίνει αγαπητός στο λαό και ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης του. Η προβλεπτικότητα, η οξυδέρκεια κι η επιμονή του ήταν οι κύριες αρετές του. Ήταν γεννημένος αρχηγός προικισμένος από την Ελληνική φύση η οποία απλόχερα του πρόσφερε προσόντα ναυτικά και ικανότητες πολιτικές.
Ως δημιουργικός πολιτικός πλέον άνδρας προπορεύτηκε της εποχής του και δημιούργησε ένα μικρό θαύμα με την αναδιοργάνωση του Αλγερίου.
Έδειξε τόση οξυδέρκεια και πρωτοβουλία και καινοτομία που εντυπωσίασαν ακόμη και τον Σουλτάνο.
Πρώτο μέλημά του ήταν η διασφάλιση των Αλγερινών από μελλοντικές επιθέσεις των πειρατών. Γι’ αυτό το λόγο ενίσχυσε την άμυνα του Αλγερίου με την βελτίωση της οχυρώσεως με πολλά τεχνητά έργα. Ένα κράτος για να μπορέσει να ορθοποδήσει και να διατηρηθεί πρέπει να έχει ισχυρή οικονομία Και αυτό το γνώριζε πολύ καλά ο Νικηφόρος.
Προέβλεπε ότι πως μονάχα με την αύξηση του στόλου θα μπορούσε να εξασφαλίσει την ανεξαρτησία του και θα μπορούσε να επιβληθεί στην θάλασσα. Σαν γνήσιος ναυτικός δημιούργησε ισχυρό εμπορικό στόλο που αρκετές φορές χρησιμοποιήθηκε από τον Σουλτάνο για να αντιμετωπισθούν επιθέσεις από εχθρικές ναυτικές δυνάμεις.
Αλλά η πνευματική ανάπτυξη ενός λαού εξαρτάται από το πολιτιστικό – πνευματικό του επίπεδο. Και τούτο το γνώριζε πολύ καλά ο Νικηφόρος. Προς αυτήν την κατεύθυνση οδηγούμενος κάλεσε από την Ελλάδα πληθώρα επιστημόνων οι οποίοι συνέβαλαν στην πολιτιστική ανάπτυξη του Αλγερίου. Πλήθος επιστημόνων και επιφανών Ελλήνων από το Φανάρι της Πόλης και τα νησιά του Αιγαίου συσσώρευσαν στο Αλγέρι. Μεταξύ δε αυτών και ο διάσημος αρχιτέκτονας της εποχής ο Χριστόδουλος, ο οποίος εκπόνησε τα σχέδια του περίφημου τζαμιού Σιντί Γιουσέφ στην Κάσμπα. Το μεγάλο αυτό έργο θαυμαζόταν για την μεγαλοπρέπειά του και την αρχιτεκτονική του γραμμή. Κάλεσε στο Αλγέρι πολλούς Έλληνες επιστήμονες οι οποίοι αποτέλεσαν και το επιτελείο του αποτελούνταν από Έλληνες οι οποίοι τον συμβούλευαν και τον καθοδηγούσαν σε κάθε του βήμα. Επί τέσσερα χρόνια που ο Νικηφόρος διοίκησε το Αλγέρι με σωφροσύνη το οποίο γνώρισε μεγάλη αίγλη.
Δυστυχώς ένας ζηλόφρων σκλάβος Σικελός έθεσε τέρμα στον ένδοξο βίο του Νικηφόρου όταν έβαλε δηλητήριο στο κρασί του. Αυτό ήταν το τέλος του, και μαζί με αυτόν και η ανάπτυξη του Αλγερίου.
ΣΠΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΗΡΩΑΣ Ή ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΗΣ
«Είναι από κείνους που έχυσαν το αθάνατό τους αίμα
Από τους χίλιους που έβγαλες πατρίδα μου χρυσή
Είναι από κείνους που έβαλαν στην κεφαλή σου στέμμα
Κι άγνωστοι σβηστήκανε στο δοξαστό νησί
Είχες αστέρια ολόλαμπρα στον ουρανό σου κι άλλα
Μα εκείνα που δεν έλαμψαν ήσανε πιο μεγάλα.»
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΗΣ
ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ «ΜΑΤΡΟΖΟΣ»
Ο μελετητής του βίου και της πολιτείας του Κεφαλά Νικολάου βρίσκεται μπροστά σ’ ένα μεγάλο δίλημμα. Πώς να το χαρακτηρίσει; Ήρωα ή Τυχοδιώκτη ή και τα δυο μαζί; Ήταν όντος από τα αστέρια εκείνα που δεν έλαμψαν που όμως ήταν τα πιο φωτεινά; Εκείνο όμως που μπορούμε απερίφραστα να ειπωθεί είναι ότι ο Κεφαλάς Νικόλαος υπήρξε μέγας θαλασσοπόρος και αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος τόσο των Ελληνικών θαλασσών όσο και των θαλασσών της Ασίας και της Αφρικής.
Γεννήθηκε στην Ζάκυνθο από αστική οικογένεια το 1763 τότε που η Ελλάδα στέναζε κάτω από το φέσι του Τούρκου δυνάστη. Ο πατέρας του Μιχάλης, φρόντισε για την μόρφωση του νεαρού Νικόλα, στέλνοντάς τον να διδαχθεί κοντά στους τότε δασκάλους Αντώνιο Μαρτελάο και Νicolo Reinaud.
«Από τα παιδικά του χρόνια – γράφει ο επίσημος βιογράφος του Ντίνος Κονόμος- κυριαρχούσε μέσα του ο πόθος της θάλασσας και του ταξιδιού. Επηρεασμένος από τον δάσκαλό του Μαρτελάο, που δίδασκε τις περιπέτειες του Οδυσσέα, ήθελε κι αυτός να ζήσει και να γνωρίσει άγνωστες στεριές και θάλασσες. Ο πόθος του αυτός έγινε αγιάτρευτος καημός και οι γονείς του αναγκάσθηκαν να τον παραδώσουν τελικά σ’ έναν άγνωστο πλοίαρχο»
Από δω και πέρα αρχίζει η εξέλιξη της ναυτικής δράσης του Νικόλα. Γεννημένος αρχηγός δεν μπορούσε να παραμείνει ένα απλός μούτσος. Σε σύντομο χρονικό διάστημα δημιούργησε δικό του εμπορικό στόλο με πλήρωμα αποτελούμενο από εξασκημένα πληρώματα έτοιμα να ναυμαχήσουν στο Αιγαίο με Αλγερινούς και Τούρκους πειρατές που την εποχή εκείνη ήταν η μάστιγα των ελληνικών παραλιών.
Οι επιτυχίες του διαδεχόταν η μια την άλλη και γρήγορα κατέστη ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος των ελληνικών θαλασσών και ο σκληρός τιμωρός των Αλγερινών και Τούρκων πειρατών. Κατά το 1802 Τούρκοι πειρατές λεηλάτησαν την Μονή Ξηροποτάμου και αφού άρπαξαν όλα τα κειμήλια έφυγαν αποκομίζοντας την πλούσια λεία τους. Όταν έμαθε τα συμβάντα ο Νικόλας κυνήγησε τον τουρκικό στόλο και αφού ναυμάχησε μαζί του τον κατάστρεψε, τα δε ιερά κειμήλια τα επέστρεψε στη Μονή.
Τον Αύγουστο του 1809 ο Νικόλαος Κεφαλάς επέστρεψε στη γενέτειρα του τη Ζάκυνθο που βρισκόταν υπό Γαλλική κατοχή. Ήταν τότε που είχε ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ της Αγγλίας και της Γαλλίας και την 4 Οκτωβρίου του 1809 όταν αποβιβάσθηκαν τα αγγλικά στρατεύματα με αρχηγό τον στρατηγό John Oswald στη παραλία της Ζακύνθου οι γαλλικές δυνάμεις παραδόθηκαν χωρίς αντίσταση. Σε μικρό χρονικό διάστημα περιήλθε στα χέρια των Άγγλων και η Κεφαλονιά η Ιθάκη και τα Κύθηρα χωρίς αντίσταση από τις μικρές γαλλικές φρουρές κατοχής. Στην κυριαρχία των Γάλλων είχε απομείνει μόνο η Κέρκυρα η Λευκάδα και οι Παξοί. Η συνεχή πίεση που ασκούσαν οι Άγγλοι και ο αποκλεισμός που έκαναν στα Ιόνια αυτά νησιά της γαλλικής κυριαρχίας ανάγκασε τους Γάλλους να λαμβάνουν αυστηρά περιοριστικά μέτρα που προκαλούσαν την δυσφορία των κατοίκων. Ιδιαίτερα η έλλειψη σιταριού απειλούσε με πείνα τους κατοίκους οι οποίοι περιήλθαν σε πλήρη ένδεια. Όταν επαναστάτησαν οι Παξινοί
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου