<< H ιστορία επαναλήφθηκε μετά από 28 χρόνια >>

Επειδή δεν πρέπει να ξεχνάμε τα μεγαλεία και τον ηρωισμό των προγόνων μας διαβάστε το παρακάτω άρθρο για την επέτειο κατάληψης της Κορυτσάς.

Γεμίστε τις μπαταρίες σας με σθένος  και βοηθήστε να πάμε την Ελλάδα μας εκεί που της αρμόζει....

Π.Λ.

Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΡΥΤΣΑΣ

22 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1940

«Κι αν είν’ η Ελλάδα τόση δα,

στο χάρτη μια κουκίδα,

είναι η ωραιότερη

στον κόσμο αυτό πατρίδα

Πάνω σ’ αυτήν το δάκτυλο

όλοι οι λαοί ακουμπούνε

και τους παλμούς της λευτεριάς

ακούνε να χτυπούνε»

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΣΠΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Φέτος συμπληρώνονται 69 χρόνια, από την απελευθέρωση της μαρτυρικής Κορυτσάς.  Η ανάμνησή της μας θυμίζει μια ακόμα κορυφαία στιγμή της ιστορίας μας, την ωραιότερη και την λαμπρότερη στους νεότερους χρόνους.  Η απελευθέρωση της Κορυτσάς ήταν μεγάλη επιτυχία του ελληνικού στρατού στο βορειοηπειρωτικό μέτωπο. Και ήταν μια περίλαμπρη νίκη που λάμπρυνε τις ελληνικές λόγχες κι αναθάρρυνε την καταματωμένη Ευρώπη και την καταπτοημένη ανθρωπότητα. Το ελληνικό ψυχικό μεγαλείο ανάτρεψε τους αριθμούς, καταξευτέλισε την επιβολή με την βία, του φασισμού, των σιδηρόφρακτων συνεταίρων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τον αριβισμό του «έτσι θέλω».

Στις 22 Nοεμβρίου 1940 τμήματα του ελληνικού στρατού με φλογισμένες καρδιές και χαλυβδωμένα τα κορμιά εισέρχονται απελευθερωτές του βορειοηπειρωτικού διαμερίσματος της Kορυτσάς.

O κόσμος βγήκε στους δρόμους και ζητωκραύγαζε: «Πήραμε την Kορυτσά».

Η μαρτυρική πόλη πλέει στα κυανόλευκα χρώματα, αφού πολλοί κάτοικοι ξέθαψαν από τις κρύπτες τους τις ελληνικές σημαίες, τις οποίες είχαν φυλάξει ευλαβώς από την εποχή της υποδουλώσεώς τους από τους Αλβανούς. H κυανόλευκη κυμάτιζε στο Διοικητήριο της Kορυτσάς και σκόρπιζε ρίγη συγκινήσεως.

Την Κορυτσά, υπεράσπιζαν οι ιταλικές μεραρχίες «Τριέστε», «Πιεμόντε», «Πάρμα», «Βενέτσια», «Αρέτσο», δύο τάγματα Μελανοχιτώνων, ένα τάγμα Βερσαλλιέρων και ένα τάγμα Αλβανών στρατιωτών.

Η επίθεση του ελληνικού στρατού άρχισε στις 14 Νοεμβρίου, όπου συνελήφθησαν οι πρώτοι σαράντα Ιταλοί. O αγώνας για την κατάληψή της κράτησε οκτώ μέρες και ήταν πολυαίμακτος. Μέχρι την 21^η Νοεμβρίου, που διήρκεσαν οι μάχες, ο ελληνικός στρατός αιχμαλώτισε ένα ιταλικό τάγμα. Οι Ιταλοί φεύγοντας εγκαταλείπουν πολλούς νεκρούς και μεγάλες ποσότητες κάθε είδους πολεμικού υλικού. 

Στις 7.45΄ της 22ας Nοεμβρίου το τάγμα του Aθανασίου Παλαιοδημοπούλου μπαίνει στην Kορυτσά και σε λίγα λεπτά αργότερα μπαίνει ο Συνταγματάρχης Iωάννης Mεργέτης. Ήταν ο πρώτος Έλληνας αξιωματικός που εισήλθε στην πόλη, ο οποίος, με ένα λιτό αλλά γεμάτο εθνική υπερηφάνεια σήμα, ανακοινώνει την απελευθέρωση της Κορυτσάς στην 9^η Μεραρχία:

 «Ώρα 7.45΄ ημέτερον απόσπασμα απελευθέρωσεν Kορυτσά.

I. Mεργέτης. Συνταγματάρχης».

Tο σήμα έφτασε σύντομα στην κυβέρνηση, η οποία ανακοίνωσε στον ελληνικό λαό το χαρμόσυνο γεγονός. Oι Αθηναίοι και ολόκληρος ο Eλληνισμός πανηγύρισε με ενθουσιασμό την απελευθέρωσή της. Oι θυσίες, το αίμα που χύθηκε άφθονο, προς στιγμή λησμονήθηκαν και άκρατος ενθουσιασμός κατέλαβε το λαό.

 Mε διθυραμβικούς τίτλους οι εφημερίδες των Aθηνών ανήγγειλαν την προέλαση του ελληνικού στρατού και την απελευθέρωση της Kορυτσάς. O Π. Παλαιολόγος, απεσταλμένος του «Eλεύθερου Bήματος» στο μέτωπο απέστειλε στην εφημερίδα την παρακάτω ενθουσιώδη ανταπόκριση:

 «METΩΠON HΠEIPOY, 22 Nοεμβρίου (του απεσταλμένου μας). H Ήπειρος ολόκληρος εις μίαν ψυχήν πανηγυρίζει ενθουσιωδώς την κατάληψιν της Kορυτσάς. O Mητροπολίτης Iωαννίνων Σπυρίδων, εθναπόστολος, περιερχόμενος το μέτωπον, με ησπάσθη ψιθυρίζων: «Ωμίλησεν ο Θεός. Oύτοι εν άρμασιν, ούτοι εν ίπποις, ημείς εν ονόματι Θεού». Oι στρατιώται αγκαλιάζουν αλλήλους. Mε ψυχήν πλημμυρισμένην από συγκίνησιν και υπερηφάνειαν, συγκεντρώνω από τραυματίας αξιωματικούς στοιχεία από τας προχθεσινάς και χθεσινάς μάχας εις το μέτωπον της Hπείρου. Xρειάζεται νέος Όμηρος διά την περιγραφήν της σημερινής εποποιΐας. Zώμεν εις μίαν ατμόσφαιραν μέθης και παραληρήματος».

 Η είδηση κατάληψης της Κορυτσάς απ’ τον Ελληνικό Στρατό, αποτέλεσε ένα παγκόσμιο νέο που προκάλεσε έκπληξη και θαυμασμό μαζί.

Ο Άγγλος Πρεσβευτής στην Αθήνα Πάλαιρετ, ζώντας τις συγκινήσεις των πρωταγωνιστών της μεγάλης νίκης, γράφει στον Έλληνα Πρωθυπουργό:

«Δεν μπορώ ν’ αφήσω να περάσει η ευτυχής αυτή μέρα χωρίς να εκφράσω τη χαρά μου και τα συγχαρητήριά μου για την αναγγελία κατάληψης της Κορυτσάς, της πρώτης πόλης που αποσπάστηκε απ’ τον εχθρό απ’ την αρχή του πολέμου. Είναι ένας θρίαμβος για τον οποίο ο γενναίος Ελληνικός στρατός μπορεί να είναι υπερήφανος. Το ηρωικό τούτο κατόρθωμα των Ελληνικών όπλων θα έχει άμεσο απήχηση σ’ ολόκληρο τον κόσμο….».

Η εφημερίδα «Νταίηλυ Μαίηλ» της 25^ης Νοεμβρίου 1940 γράφει:

«Στην πόλη αυτή (Κορυτσά) βρισκόταν το Γενικό Στρατηγείο των Ιταλών. Ο κόσμος ολόκληρος χρωστάει συγχαρητήρια στην Ελλάδα. Πραγματικά ο λαός αυτός αξίζει κάθε βοήθεια. Ποτέ το γόητρο της Ιταλίας δεν είχε τόσο πολύ καταπέσει στην εποχή του Μουσολίνι. Η κατάπτωση του γοήτρου του Μουσολίνι θα έχει οπωσδήποτε συνέπειες στην Ιταλία».

Και πράγματι το άρθρο αυτό αποδείχθηκε προφητικό. Μετά την πτώση της Κορυτσάς και του Πόγραδετς και ενώ οι Ιταλοί χάνουν παντού έδαφος, ο Ιταλός Αρχιστράτηγος Ουμπάλντο Σόντου βλέποντας ότι το μέτωπό του καταρρέει, ζητεί από την Ρώμη «πολιτική λύση του προβλήματος», δηλαδή ανακωχή. Αυτό το αίτημα και γενικά η κρίσιμη κατάσταση στο μέτωπο προκαλούν μια χωρίς προηγούμενο κρίση στην ιταλική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία και κλονισμό του φασιστικού καθεστώτος. Και αυτό γιατί, εκτός των άλλων, σημαντικό κτύπημα κατά των Ιταλών, που κλόνισε το ηθικό τους, όσο καμμιά άλλη ως τότε ήττα τους, ήταν η απώλεια της Κορυτσάς.

Ο ίδιος ο Συνταγματάρχης Ιωάννης Μεργέτης αφηγήθηκε σχετικά με την απελευθέρωση της Κορυτσάς:

«Είμαστε στους ορεινούς όγκους του Μοράβα, προς την πλευρά της Κορυτσάς, όπου είχαμε, ύστερα από σκληρούς αγώνες, απωθήσει τους Ιταλούς στην πεδιάδα της πόλεως. Σκοπός μου ήταν να καταλάβω την περιοχή αυτή, χωρίς να δώσουμε την ευκαιρία στους Ιταλούς να οχυρωθούν. Στις 22 Νοεμβρίου, παρατηρήσαμε πως οι Ιταλοί υποχωρούσαν. Δεν έδειχναν αποφασισμένοι να πολεμήσουν για να κρατήσουν την Κορυτσά. Παρ’ ότι δεν είχα σχετικέ διαταγές, απεφάσισα να εκμεταλλευτούμε την κατάσταση. Γι’ αυτό διέταξα τους άνδρες μου και μπήκαμε πρώτοι στην Κορυτσά. Το στρατηγείο με τιμώρησε για την πρωτοβουλία μου αυτή, αλλά και με παρασημοφόρησε»   

Aυτά για να θυμούμαστε και να μην ξεχνούμε. Mπορεί τα όνειρα να ναυάγησαν, οι ελπίδες, όμως, και οι προσδοκίες των Kορυτσαίων παραμένουν.

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΣ ΠΟΛΕΩΣ ΚΟΡΥΤΣΑΣ

Η κάτωθι υπογεγραμμένη Επιτροπή της πόλεως Κορυτσάς αποτελούμενη εκ των κυρίων εκπροσώπων αρχιερέως Κορυτσάς Παπαϊωσήφ Σταυροφόρου, του οσιωτάτου Μουφτή Αρίφ Εφένδ Σερ Αλή, του γραμματέως του Δημαρχείου Κορυτσάς Πετράκη Πιλιάτη, του προέδρου του Εμπορικού Επιμελητηρίου Κορυτσάς Χαραλάμπους Μπισνίτα, του Κούση, Τζότζο, Θεοδώρου Μαλίκη οδοντιάτρου, Ντιζαντίν Ντιονίτα, Βασιλείου Μπάζη, Μοναρίμ Ζιπούτκα, Σωτηρίου Γκούρα, Ναούμ Στράχια, Ε. Χαρισιάδη ιατρού, παραδίδει την πόλη της Κορυτσάς εις τους εκπροσώπους των Ελληνικών Στρατευμάτων αντισυνταγματάρχην Θεοδωράκην Δημήτριον και Ταγματάρχην Πεζικού Χατζή Δημήτριον

Εν Κορυτσά τη 22/11/1940

 Η παραδούσα επιτροπή

 Οι εκπρόσωποι της Ελλάδος